Als het erom gaat te begrijpen wat meditatie is, rijst onvermijdelijk de vraag naar welke verschillende soorten meditaties er zijn. Dit artikel geeft een overzicht om je te helpen jouw type meditatie te kiezen. Sommige liggen dichter bij ontspanning en concentratie, terwijl andere dichter bij de eigenlijke meditatie liggen.
Meditatie bestaat al duizenden jaren. Het is door de eeuwen heen in alle beschavingen beoefend. Er zijn een aantal verschillende stromingen, met verschillende mate van overeenkomst, verschillende technieken en verschillende doelen. Bij meditatie is, naast de gebruikte technieken, de beoefening belangrijk. Er bestaat niet zoiets als goede of slechte meditatie. Iedereen moet de meditatie vinden die bij hem/haar past.
De beoefening van meditatie heeft de laatste jaren een hoge vlucht genomen. Er zijn steeds meer boeken over dit onderwerp en steeds meer mensen beoefenen het. Hoewel de methoden verschillen in aanpak, zijn ze het er allemaal over eens dat meditatie fantastische effecten heeft op lichaam en geest.
Contemplatieve meditatie
Contemplatieve meditatie houdt in dat je je midden in de natuur installeert, op een plek waar je je op je gemak voelt, en je laat meeslepen door de aandachtige en gefixeerde observatie van een object in de omringende natuur (een kiezelsteen, een grasspriet, een bloem, enz.).
Het gekozen object heeft een eigen leven, onafhankelijk van de concepten die het vertegenwoordigt. Door de geest te bevrijden van alle concepten, helpt directe contemplatie om een staat van gelijkheid met het object te bereiken. Naarmate de contemplatie zich verdiept, worden het object en de mediteerder één en komen dezelfde natuurkrachten tot uiting.
Geluidsmeditatie
Geluidsmeditatie gebruikt een instrument, muziek of gewoon de stem (in de vorm van geluid) als meditatieobject. Elk muziekinstrument kan diep raken en een direct effect hebben op de cellen van het lichaam of het functioneren van de hersenen. Je kunt ook bepaalde speciale voorwerpen gebruiken, zoals kristallen schalen, Tibetaanse schalen of Tibetaanse bellen.
Geluid kan een krachtig therapeutisch hulpmiddel zijn om emotionele turbulentie te kalmeren, de geest tot rust te brengen of een staat van diepe ontspanning of veranderd bewustzijn teweeg te brengen.
Transcendente meditatie
Transcendente meditatie is een techniek voor diepe ontspanning en bewustzijnsontwikkeling. Het is vooral gebaseerd op het gebruik van mantra’s (zinnen of woorden die vele malen herhaald worden). Het biedt een concreet middel tot concentratie.
Mindfulness meditatie
Het principe van mindfulness meditatie is om je volledig bewust te worden van het huidige moment, om je aandacht te richten op het moment en op alles wat je bent en voelt. Het is een ontwaken voor de wereld. Het kan op veel momenten in het dagelijks leven beoefend worden.
Het doel van mindfulness meditatie is om de onophoudelijke stroom van ideeën die ons voortdurend overspoelen te stoppen, om de oordelen, vooroordelen die we altijd te snel toepassen op wat we waarnemen tot zwijgen te brengen.
Mindfulness wordt beoefend door je aandacht te richten op een specifiek object, op je eigen ademhaling, op een activiteit, op je eigen lichaam, en je volledig bewust te worden van wat er gebeurt.
Tantrische meditatie
Tantrische meditatie is gericht op bewustwording en verbinding met het Goddelijke op alle gebieden van het leven. Het is in het bijzonder gebaseerd op het principe dat seksuele energie die alleen gekoppeld is aan opwinding ons opsluit in een dualiteit tussen seks en liefde, wat veel verwarring en frustratie veroorzaakt. De kunst van extase bestaat erin deze energie van opwinding te leren kanaliseren en om te zetten in liefde en extase door een andere vorm van intensiteit aan te voelen.
Seksualiteit wordt dan ervaren als een meditatie waarbij, dankzij ademhalings- en lichaams-ontspanningstechnieken, elke partner een gevoel van diepe eenheid met zichzelf en met de ander kan ervaren.
Geleide meditatie
Geleide meditatie is eenvoudig, want je hoeft alleen maar naar de instructies te luisteren en ze op te volgen. Het gaat om het toepassen van eenvoudige principes om te ontdekken waar meditatie over gaat. Het is een manier om je eerste stappen te zetten voordat je zelf kunt lopen.
Geleide meditatie wordt meestal gepresenteerd in de vorm van een audiobestand of video met een stem die je eenvoudige instructies geeft. De stem begeleidt je zodat je weet wat je moet doen, maar je blijft volledig betrokken bij je meditatiesessie.
Sjamanistische meditatie
Deze vorm van meditatie heeft zijn wortels in de Indianenstammen. Spiritualiteit was een zeer belangrijk onderdeel van hun leven. De strikte definitie van sjamanisme verwijst naar het vermogen om je bewustzijnstoestand te veranderen om zo naar de wereld van de geesten te reizen om genezing, kracht en leringen te ontvangen.
De meditatie van de sjamaan lijkt meer op een meditatieve staat dan op een meditatie als zodanig.
Tibetaanse meditatie
Het doel is om lichaam en geest te harmoniseren. Tibetaanse meditatie maakt gebruik van Tibetaanse schalen, die resoneren om je te helpen loslaten en ontspannen. Elke schaal heeft zijn eigen frequentie en werkt anders. Elke frequentie komt overeen met een van onze 7 chakra’s, de ‘punten’ waar de energie in ons lichaam circuleert.
Binaurale beats in combinatie met Tibetaans zingen stelt de hersenen in staat om twee soorten golven te produceren:
-Langzame golven, zoals alfagolven, die geassocieerd worden met een staat van ontspanning.
-Snellere golven, zoals bètagolven, die geassocieerd worden met een staat van alertheid en concentratie.
Deze frequenties triggeren elektrische impulsen in de hersenen, modificeren hersengolven en produceren een staat van welzijn.
Zen-meditatie
Ch’an ontstond in China en werd later naar Japan gebracht onder de naam Zen.
Er zijn twee hoofdtakken van zenmeditatie:
Zen Sōtō, de meest verspreide, nodigt je uit om in stilte te zitten, doelloos, met je gezicht naar een muur (= naar jezelf gericht), en je aandacht te richten op je houding en ademhaling. Wanneer gedachten opkomen, laten we ze passeren als wolken aan de hemel en keren we terug naar onze houding en ademhaling.
Rinzai-zen, dat minder wijdverbreid is in het Westen, moedigt je aan om met je gezicht naar de kamer te zitten in plaats van naar de muur. Het gebruikt ook de kôan, een paradoxale zin of vraag van de meester die de leerling moet ontrafelen (in plaats van oplossen). Omdat de kôan niet logisch kan worden begrepen, is het een uitnodiging om los te laten en een breder begrip van de werkelijkheid te krijgen.
Yogameditatie
Meditatie maakt deel uit van de yogabeoefening. Om goed te kunnen ontvangen, moet je stoppen met “uitzenden”, of denken. Het is heel moeilijk om niet te denken – een paar seconden is goed, maar tientallen minuten is moeilijker. Je kunt altijd wachten tot je gedachten vanzelf stoppen, maar dan moet je heel lang wachten.
Om de gewone geest te immobiliseren vestigt de beoefenaar zijn aandacht op een denkbeeldig of concreet punt, een beeld, een geometrische vorm of een geluid. Hij luistert, observeert, maar denkt niet. Deze fixatie, die enkele minuten wordt aangehouden, leidt tot meditatie.
Tangram meditatie
Deze vorm van meditatie gaat terug naar de oorsprong van mediteren zonder gekoppeld te zijn aan een religie of geloofsovertuiging. Het effect ervan is dat we onze ware aard herontdekken, dat wil zeggen wie we werkelijk zijn.
Het is een echte psychoanalyse in stilte en leidt tot een diepgaand werk aan jezelf, met als doel je leven te transformeren. Het stelt je in staat om de geest en de beoefening van meditatie te integreren in je dagelijks leven.
Tangram meditatie verschilt van andere praktijken omdat het wordt uitgevoerd zonder een doel voor ogen.
In feite is het door minder ruimte te geven aan het ego, en dus aan onze verlangens, dat onze diepste natuur weer naar boven kan komen.
En het is precies op dit moment, wanneer we alle zoektocht opgeven, dat we de volledige voordelen van Tangram Meditatie kunnen ervaren…
Want minder ruimte laten voor het ego betekent je openstellen voor de wereld en voor anderen…
Vipassana meditatie
Doorgegeven door Boeddha zelf, is het doel van deze meditatietechniek om de beoefenaar tot verlichting te brengen en lijden te vermijden door de gedachten te observeren.
Vipassana is een techniek die gebaseerd is op de 4 edele waarheden en meer specifiek op het achtvoudige pad. Het werd in het Westen gepopulariseerd door yogaleraar S. N. Goenka in de jaren 1980.
Vipassana wordt vaak geassocieerd met een welzijnstechniek die depressie helpt bestrijden, angst vermindert en een goede nachtrust bevordert. Maar Vipassana is veel meer een manier van leven dan een eenvoudig middel om de gezondheid te verbeteren van degenen die het beoefenen.
Om te onthouden
Talrijke studies hebben de positieve effecten van meditatie op de gezondheid aangetoond. Hoewel het officieel niet de status heeft van een medische behandeling, wordt het steeds serieuzer beschouwd als een aanvulling op traditionele geneeskunde.
Meditatie heeft gunstige effecten voor:
- Gefocust blijven
- Verminderen van stress en symptomen van depressie
- Beheersen van angst en pijn
- De hersenen stimuleren
- Pijn verlichten
- Degeneratie van de hersenen (Alzheimer) vertragen
- Immuniteit stimuleren
- Het geheugen verbeteren
- Verminder vermoeidheidsgevoelens
- Emotioneel, cognitief en sociaal gedrag verbeteren
- Creativiteit verhogen
- De slaap verbeteren
Bron: Christophe Lorreyte Tangram meditatie